بازدیدها: ۹۵
عروس هلندی (نام علمی: Nymphicus hollandicus) از خانوادهٔ طوطیهای کاکلدار و کوچکترین عضو این خانواده از نظر جثه در استرالیا میباشد. این پرندگان به عنوان جانوران خانگی محبوبیت زیادی در سطح جهانی دارند و تکثیر آنها نیز به نسبت آسان میباشد. این پرندگان پس از مرغ عشق محبوبترین پرندگان زینتی محسوب میشوند.
در قبل این پرنده را به عنوان عضوی از خانوادهٔ طوطیها میدانستند اما مطالعات مولکولی اخیر این پرنده را متعلق به خانوادهٔ طوطیهای کاکلدار میداند. عروسها بومی منطقهای دورافتاده در درون استرالیا هستند که مناطق مورد علاقه آنها زمینهایی پوشیده شده با علف و بوته درختان کوتاه است.
در زبان انگلیسی این پرنده را کُکاتیِل «Cockatiel» مینامند و در اغلب زبانهای رایج دنیا به همین نام شناخته میشود. نام این پرنده در زبان فرانسوی «Nowiki» و در زبان آلمانی «Nymphensittich» و در زبان عربی «الکوکاتیل» است. در زبان فارسی به این پرنده «عروس هلندی» میگویند و نام «عروس هلندی» در بین پرنده فروشان و پرورش دهندگان آن به شدت رایج و متداول است. نام «عروس هلندی» در حقیقت ترجمه نام علمی و لاتینی این پرنده میباشد. غذای عروس هلندی دانه است ولی ممکن است بعضی از این پرندگان تخم مرغ و هویج پخته و رنده شده با درجه ریز رنده رو دوست داشته باشند و از خوردن آن لذت ببرند توجه داشته باشید که تخم مرغ و هویج حتماً حتماً باید خوب پخته شوند و خیلی ریز رنده شوند. برای غذای این جوجه پرنده نیز میتوان از سرلاک استفاده کرد در ضمن برای سلامتی پرنده میتوان از گندم پخته، جوانه گندم، جوانه ماش و جوانه عدس نیز استفاده نمود. این نوع طوطیها توانایی یادگیری صحبت کردن را دارند، البته با توجه به این که نوع نر این پرنده دارای حنجره کاملتری از نوع ماده میباشد، پرنده نر بهتر قادر به صحبت کردن خواهد بود. برای آموزش صحبت کردن به پرنده بهتر است که از زمان جوجگی (حدوداً چهل و پنج روزگی) با آن تمرین شود. در صورت مداومت و تکرار صحیح کلمات، پرنده از حدود چهارماهگی شروع به صحبت به صورت ناواضح میکند و در اثر تمرین کمکم واضحتر میتواند کلمات را ادا کند. عروس هلندیها جانوران بسیار اجتماعی هستند و از همنشینی با انسانها بسیار لذت میبرند.
شکل ظاهری پرنده:
عروس هلندی پرنده زیبایی است و به رنگهای مختلف دیده میشود و میتواند به راحتی خواسته صاحبان خود را تأمین نماید. رنگ پرنده هیچ گونه تأثیری در سلامتی یا رفتار پرنده ندارد. رنگهای اصلی پرنده شامل: خاکستری، سفید، کرم، زرد و قهوهای است. بر روی سر پرنده کاکلی بلند و زیبا قرار دارد و بر روی گونههای آن یک لکه سرخ رنگ دیده میشود، این لکه در ساختار رنگی وایتفیس (Whiteface) دیده نمیشود. پرنده دم درازی دارد که در انتها نوک تیز میباشد. از لحاظ اندازه، عروس هلندی جزو طوطیهای کوچک میباشد. از لحاظ قیمت نیز، این پرنده قیمتی مشابه یا شاید هم ارزانتر از طوطیهای همسان خود داشته باشد. عروس هلندی در مقایسه با سایر جانوران خانگی نظیر سگ و گربه و غیره عمر طولانیتری دارد و بین هفده سال تا بیست سال عمر میکند. کاکل پرنده وقتی جانور ترسیده یا هیجان زده باشد راست میایستد، در حالی که اگر کاکل کمی کج باشد نشان دهنده آرامش خیال پرندهاست. پر و بال این پرنده معمولاً نیمه خاکستری است و در قسمت زیرین بدن روشنتر است. یک لکه نارنجی رنگ بر روی گونهها و سفیدی حاشیه بالها از دیگر علایم مشخصه این پرنده است. یک ردیف از لکههای زردرنگ بر قسمت زیرین بال پرنده ماده دیده میشود که در نرها وجود ندارد. همچنین مادهها دارای پرهایی هاشور خورده در دم میباشند که در نرها پرهای دم ساده است. بعضی از انواع جهش یافته عروس هلندی به رنگ زرد روشن و چشمهای قرمزرنگ هستند و جنس ماده آنها پرهای دم باریکتری دارد. به این ساختار رنگی لوتینو (Lutino) گفته میشود. در اثر جهش ژنتیکی ساختار رنگی دیگری با نام وایتفیس (Whiteface) نیز وجود دارد که رنگهای بدن این پرندگان را رنگهای خاکستری یا قهوهای و سفید تشکیل میدهد و این ساختار فاقد لپ قرمز رنگ میباشند. گونه کاملاً سفیدرنگ زیرمجموعه ساختار وایت بوده و دارای چشمهای قرمز رنگ میباشد و به این گونه اصطلاحاً آلبینو (Albino) گفته میشود. طول بدن آن با احتساب بلندی دم در حدود ۳۲ سانتیمتر بوده و وزن آن در حدود ۷۸ تا ۱۲۵ گرم است. برخی از گونهها نظیر عروس هلندی لوتینو و آلبینو ممکن است که وزنی بین ۷۸ تا ۹۰ گرم داشته و برخی از گونههای اصلاح نژاد شده و درشت هیکل آن نیز ممکن است که وزنی بین ۱۱۰ تا ۱۲۵ گرم داشته باشند.عروس هلندی پرنده زیبایی است و به رنگهای مختلف دیده میشود و میتواند به راحتی خواسته صاحبان خود را تأمین نماید. رنگ پرنده هیچ گونه تأثیری در سلامتی یا رفتار پرنده ندارد. رنگهای اصلی پرنده شامل: خاکستری، سفید، کرم، زرد و قهوهای است. بر روی سر پرنده کاکلی بلند و زیبا قرار دارد و بر روی گونههای آن یک لکه سرخ رنگ دیده میشود، این لکه در ساختار رنگی وایتفیس (Whiteface) دیده نمیشود. پرنده دم درازی دارد که در انتها نوک تیز میباشد. از لحاظ اندازه، عروس هلندی جزو طوطیهای کوچک میباشد. از لحاظ قیمت نیز، این پرنده قیمتی مشابه یا شاید هم ارزانتر از طوطیهای همسان خود داشته باشد. عروس هلندی در مقایسه با سایر جانوران خانگی نظیر سگ و گربه و غیره عمر طولانیتری دارد و بین هفده سال تا بیست سال عمر میکند. کاکل پرنده وقتی جانور ترسیده یا هیجان زده باشد راست میایستد، در حالی که اگر کاکل کمی کج باشد نشان دهنده آرامش خیال پرندهاست. پر و بال این پرنده معمولاً نیمه خاکستری است و در قسمت زیرین بدن روشنتر است. یک لکه نارنجی رنگ بر روی گونهها و سفیدی حاشیه بالها از دیگر علایم مشخصه این پرنده است. یک ردیف از لکههای زردرنگ بر قسمت زیرین بال پرنده ماده دیده میشود که در نرها وجود ندارد. همچنین مادهها دارای پرهایی هاشور خورده در دم میباشند که در نرها پرهای دم ساده است. بعضی از انواع جهش یافته عروس هلندی به رنگ زرد روشن و چشمهای قرمزرنگ هستند و جنس ماده آنها پرهای دم باریکتری دارد. به این ساختار رنگی لوتینو (Lutino) گفته میشود. در اثر جهش ژنتیکی ساختار رنگی دیگری با نام وایتفیس (Whiteface) نیز وجود دارد که رنگهای بدن این پرندگان را رنگهای خاکستری یا قهوهای و سفید تشکیل میدهد و این ساختار فاقد لپ قرمز رنگ میباشند. گونه کاملاً سفیدرنگ زیرمجموعه ساختار وایت بوده و دارای چشمهای قرمز رنگ میباشد و به این گونه اصطلاحاً آلبینو (Albino) گفته میشود. طول بدن آن با احتساب بلندی دم در حدود ۳۲ سانتیمتر بوده و وزن آن در حدود ۷۸ تا ۱۲۵ گرم است. برخی از گونهها نظیر عروس هلندی لوتینو و آلبینو ممکن است که وزنی بین ۷۸ تا ۹۰ گرم داشته و برخی از گونههای اصلاح نژاد شده و درشت هیکل آن نیز ممکن است که وزنی بین ۱۱۰ تا ۱۲۵ گرم داشته باشند.
تاریخچه پرورش عروس هلندی:
اطلاعات دقیقی از تاریخ اهلی شدن این پرنده در دست نیست و به نظر میرسد که این پرنده برای اولین بار توسط بومیان ساکن در قاره اقیانوسیه اهلی شده باشد و بعدها مهاجرین انگلیسی که به استرالیا رفتند، از اولین مللی بودند که به پرورش و نگهداری از آن همت گماشتند. این پرنده در طی سالهای ۱۸۰۰–۱۸۰۵ میلادی به انگلستان برده شدهاست. احتمالاً این پرنده توسط کسانی که به استرالیا تبعید شده بودند در بازگشت به انگلستان آورده شدهاست و به تدریج پرورش و نگهداری از این پرنده در برخی از کشورهای اروپایی نظیر انگلستان، فرانسه و آلمان رایج گردیده و مدتی نگذشت که محبوبیت زیادی پیدا کرد، به گونهای که امروزه این پرنده یکی از محبوبترین پرندگان خانگی میباشد. بیشتر محبوبیت این پرنده به علت طبیعت ملایم و کاکل رنگی و زیبای آن میباشد. همچنین این پرنده به سادگی اهلی و دست آموز میشود.
طول عمر:
طول عمر عروس هلندی ۲۰ الی ۲۵ سال است
رنگ:
تا کنون ۱۶ رنگ مختلف از عروسها شناسایی شدهاست که این رنگها شامل خاکستری، سفید (آلبینو)، زرد (لوتینو)، وایت فیس، ابلق، مرواریدی، زرد مایل به سبز و گل باقالی آهویی میباشد. چند ساختار رنگی کمیاب میباشد.
تعیین جنسیت:
تعیین جنسیت از دو جهت برای پرورش دهندگان اهمیت دارد، اول آن که پرورش دهندهای که علاقه به جوجهکشی از عروس هلندی دارد، ممکن است که دو جوجه را در کنار هم پرورش دهد، به این امید که بتواند از آنها جوجه بگیرد، اما بعد از مدتها متوجه خواهد شد که هردو پرنده نر، یا هردو پرنده ماده میباشند، دوم آن که پرورش دهنده ممکن است قصد آموزش پرنده را داشته باشد و با توجه به این که توانایی پرنده نر و ماده در این زمینه متفاوت است و با در نظر گرفتن این موضوع که آموزش معمولاً از سنین پایین آغاز میشود و رنگ پر و بال جوجهها پس از اولین پرریزی تغییر میکند و اولین پر ریزی عروس هلندی معمولاً در سن شش ماهگی اتفاق میافتد، از این رو تعیین جنسیت پرنده تا قبل از سن شش ماهگی خیلی مشکل خواهد بود. در کل برای تعیین قطعی جنسیت پرنده باید از تست DNA استفاده کرد، این تست میتواند قبل از پرریزی هم انجام بشود. نشانه دوم آواز خواندن پرنده میباشد. صدای پرنده ماده فقط به صورت جیغ و سوت میباشد و در مقابل خواندن پرنده نر به صورت ریتمیک میباشد. از نشانههای دیگر رنگ سر، خطهای دم و خطهای شاهپرها میباشد. مشخصههای دیگری نیز هم وجود دارد که قطعی نمیباشند اما تا حدودی جنسیت را مشخص میکنند. نرها معمولاً سر بزرگتر، سر مربعی شکل، نترس و بازیگوش هستند؛ اما این نشانهها دلیل بر نر یا ماده بودن پرنده نمیباشد.
قفس پرنده:
قفس عروس هلندی باید به اندازهای بزرگ باشد که پرنده بتواند بالهای خود را کامل باز کرده و بر روی تیرکهای قفس جابهجا شود. از آنجا که جثه عروس هلندی از مرغ عشق و قناری بزرگتر است، باید قطر تیرک از قطر تیرکهای عادی بزرگتر باشد. قفس باید حداقل هفتهای یک بار تمیز شود و جای غذا و آب شسته شود. طوطیها به تمیزی خود بسیار اهمیت میدهند و در اکثر مواقع در حال تمیز کردن بال و پر خود هستند (بعضی از صاحبان از این مسئله نگراناند، باید گفت که اصلاً جای نگرانی نیست)، بنابراین باید آنها را در قفس رها کرد و نباید فقط به غذای آنها توجه کرد، تمیز بودن قفس هم یک امر مهم در سلامتی پرنده شماست.
استراحت پرنده:
عروسهای هلندی باید در شبانه روز حداقل ۱۰ ساعت بخوابند، البته با توجه به زندگی روزمره انسانها این پرندهها هم خود را با این شیوه هماهنگ کردهاند و کمتر از ۱۰ ساعت میخوابد.
منبع مقاله:ویکی پدیا