بازدیدها: ۱۰۶
سگ و گربه ،چه جنس نر چه ماده دارای ۱۰ غده پستانی به صورت ۵ جفت روبروی هم که از زیر قفسه سینه تا ناحیه عقبی شکم قرار گرفته اند ، می باشند. همانند انسان این حیوانات نیز می توانند به تومورهای غدد پستانی (هم خوش خیم و هم بدخیم) مبتلا شوند.
۹۹ در صد موارد ابتلا به تومورهای پستانی در جنس ماده دیده می شوند. راحت ترین راه جلوگیری از ایجاد این تومورها ، عقیم نمودن (در آوردن رحم و تخمدانها) سگ و گربه ماده است.یکی از علل مهم که دامپزشکان توصیه به عقیم نمودن زودهنگام سگ یا گربه تان میکنند ، جلوگیری از ایجاد همین تومر هاست.
تقریبا نصف تومورهای پستانی در سگ، یا بدخیم بوده یا بدخیم میشوند و می توانند به غدد لنفاوی ، ریه و دیگر مناطق بدن انتشار (متاستاز) پیدا کنند که دراین صورت، جراحی و درمان بسیار سخت خواهد بود. به همین علت هر وقت به وجود توده ای در اطراف پستانهای سگتان پی بردید حتما هر چه زودتر برای تشخیص و درمان زود هنگام به دامپزشک مراجعه نمایید.
گربه ها کمتر از سگها به تومورهای پستانی مبتلا می شوند اما بیشتر تومورها ی پستانی در گربه ها از نوع بدخیم بوده که احتمال متاستاز به غدد لنفاوی اطراف و ریه در انها بسیار زیاد است . گربه هایی که زودتر از سن یک سالگی عقیم شوند تنها کمتر از ۱ درصد شانس ابتلا به این تومورها را خواهند داشت.
علایم بیماری:
در ابتدا معولا هیچ نشانه ای به جز حضورتوده یا توده هایی در اطراف یک یا چند پستان وجود ندارد.این توده ها گهگاه توسط صاحب دام ، دامپزشک ویا ارایشگربه طور اتفاقی لمس و کشف میشوند. گاهی وقتها در صورت عدم تشخیص زود هنگام علائمی مانند تورم ، زخم یا توده های بزرگ در اطراف یک یا چند پستان نیز دیده می شود. در صورت بدخیم بودن و انتشار ان به مناطق دیگر بدن علایمی نظیر ضعف، بی اشتهایی،کاهش وزن یا سختی در تنفس می توانند ایجاد شوند.
تشخیص:
بیشتر موارد در اثر لمس اتفاقی و ناگهانی یک یا چند برامدگی کوچک در اطراف بافت پستان به وجود تومور شک می شود.بعضی وقتها بافت چربی در اطراف ناحیه پستان می تواند به جای تومر اشتباه گرفته شود که برای تفریق این دو از هم می بایست هر چه سریعتر به دامپزشک مراجعه گردد .دامپزشک در این موارد اقدام به معاینات لازم و انجام ازمایش هایی از قبیل عکسبرداری توسط اشعه ایکس از ناحیه سینه و شکم، سونوگرافی ، نمونه برداری و بیوپسی کرده تا به ماهیت اصلی توده پی ببرد . تشخیص قطعی فقط از طریق بیوپسی(برداشت نمونه از توده) انجام می گیرد .
عکسبرداری از قفسه سینه و شکم می تواند کمک زیادی در تشخیص منتشر شدن به بافتهای دیگر(مثل ریه) بسیار مفید واقع شود. ازمایش خون و ادرار نیز در موارد صلاحدید دامپزشک برای انجام جراحی ، می بایست انجام بگیرد.
پیشگیری:
یکی از راحت ترین و موثرترین راه های جلوگیری از ایجاد سرطان سینه در سگ و گربه ،عقیم نمودن زود هنکام جنس ماده (در آوردن رحم و تخمدانها) است.
اگر سگ ماده قبل از اولین عادت ماهیانه (فحلی) که معمولا در سنین حدود ۸-۷ ماهگی است عقیم شود، احتمال ایجاد این تومورها ی پستانی تنها ۱ درصد می باشد. اگر عقیم نمودن بعد از اولین عادت ماهیانه انجام شود این احتمال به ۸ درصد و اگر بعد از دومین عادت ماهیانه عقیم شود احتمال ایجاد تومور به ۲۶ درصد خواهد رسید ، با اماری که ارایه شد می توان نتیجه گرفت که هورمونهای جنسی نقش مهمی در به وجود امدن تومورهای پستانی بازی می کنند، بنابراین با تعلل در عقیم نمودن ، احتمال ایجاد تومور تا ۲۶ برابر افزایش پیدا کرده و هر چه زودتر حیوان عقیم شود احتمال ایجاد سرطان پستان در سگ و گربه نیز کمتر می شود.
تجویز داروهایی مثل مژسترول که معمولا برای جلوگیری از شروع علایم جفت یابی در سگ گربه ماده استفاده می شود نیز می تواند یکی از علل به وجود امدن این تومورها باشد.
توصیه میشود هر چند وقت یکبار مخصوصا در سگهای مسن و عقیم نشده اقدام به معاینه دقیق تمام پستانها نمایید تا در صورت کشف توده سریعا به دامپزشک مراجعه کنید.هر چه زود تر این تومر ها کشف شوند شانس بالاتری برای درمان خواهند داشت.
درمان:
اگر بیوپسی نشان داد که توده از نوع خوش خیم است ، در اوردن تومور به وسیله جراحی باعث بهبود بیماری می شود .۵۰ درصد از سگهایی که به نوع بد خیم دچار می شوند نیز به درمان توسط جراحی به خوبی جواب داده به شرطی که تمام بافتهای در گیر به خوبی توسط جراح مجرب برداشته شوند.با این حال ، در بعضی موارد ، تومورمیتواند مجددا عود کند. ۵۰ درصد سگهای مبتلا به تومور پستان بد خیم با جراحی بهبود پیدا نکرده و ممکن است تحت شیمی درمانی قرار بگیرند.
این که کدام حیوان می تواند تحت شیمی درمانی قرار بگیرد بر اساس موارد زیر و با صلاحدید دامپزشک تعیین می شود:
۱-اندازه توده در هنگام تشخیص ۲- زخم بودن یا نبودن محل تومور ۳- انتشار به غدد لنفاوی، ریه یا دیگر مناطق بدن ۴- خصوصیات میکروسکوپی تومور ونوع سرطان(شدت بدخیم بودن تومور)
با این حال شیمی درمانی ، رادیو تراپی و هورمون تراپی معمولا موثر واقع نمی شوند بنابراین ندرتا اقدام به انجام این گونه درمان ها در سگ و گربه می شود.بهتر است برای جلوگیری از برگشت دوباره یا پیشرفت بیماری ، همزمان سگ یا گربه درهمان جراحی عقیم نیز بشود.
